Hoe kan je een presentatie beter oefenen? Drie tips

Wanneer je een belangrijke presentatie moet geven, besteedt je waarschijnlijk veel tijd aan het maken ervan. 

Je zorgt ervoor dat elk woord nauwkeurig en gemakkelijk te begrijpen is voor je publiek, je ontwikkelt een krachtig slidedeck die bij de inhoud past en je kunt zelfs een paar keer door je presentatie klikken om er zeker van te zijn dat alles eruitziet zoals je in gedachten had.

Maar heb je ook tijd vrijgemaakt om je te concentreren op het oefenen? Zoveel mensen missen deze cruciale stap. Ze zijn dagen of zelfs weken bezig met het maken van een presentatie, om vervolgens te zien dat de ‘delivery on stage’ zelf mislukt. 

Waarom? Omdat ze nooit de tijd namen om het eens goed te oefenen.

Nu snap ik dit heel goed. Je hebt het druk (en waarschijnlijk ook beu om naar je presentatie te kijken, na alle werk er aan). 

Het laatste dat je wilt doen, is ook nog eens het geven van de presentatie zelf te oefenen. 

Maar uit onderzoek blijkt dat de manier waarop je communiceert net zo belangrijk is voor je publiek als wat je communiceert.

Drie tips om het oefenen te verbeteren:

1) Plan een generale repetitie

Steve Jobs ging drie weken voor een belangrijke presentatie al naar de locatie, om de sfeer te proeven. Dit bleek een van de beste manieren om het geheel goed voor te bereiden.
Een goed oefen moment moet in mijn optiek zo veel mogelijk lijken als op de setting van de presentatie zelf. Als je kunt, plan dan een tijd om te oefenen in dezelfde (of vergelijkbare) setting. Draag dezelfde outfit en gebruik dezelfde technologie, zodat je een idee krijgt van hoe het zal gaan als het tijd is.

Daarom moet je de inhoud ook hardop presenteren. Het is gemakkelijk om je sprekernotities in stilte door te lezen, maar wat goed klinkt in je hoofd, klinkt misschien niet zo goed uit je mond. Bovendien laat onderzoek zien, dat het hardop zeggen helpt bij je geheugen.

En als je er klaar voor bent, vraag dan een paar mensen die je vertrouwt om naar je te kijken en eerlijke feedback te geven. Gebruik dit neppubliek om je grappen te controleren en ervoor te zorgen dat je belangrijkste boodschap gemakkelijk te begrijpen is. Door deze extra stap te nemen, zorg je ervoor dat je meer contact kunt maken met je publiek wanneer je de presentatie geeft.

2) Maak écht tijd vrij

Er is één reactie die ik het vaakst hoor als het gaat om het oefenen van een presentatie: “Ik heb gewoon geen tijd.”

Dit is logisch. Er zitten maar een beperkt aantal uren in een dag, en het kan moeilijk zijn om tijd vrij te maken voor het oefenen. Maar terwijl sommige presentaties misschien niet veel oefentijd vergen, doen andere presentaties dat wel. Hoe weet je welke presentatie meer tijd verdient? Door deze vraag te beantwoorden: Hoe hoog is de inzet?

Er staat veel op het spel voor jouw toespraak als bijvoorbeeld de uitkomst je baan, je team of je organisatie kan beïnvloeden. Een presentatie aan een klant die bepaalt of je jouw kwartaaldoelstelling haalt. Een pitch voor een investeerder die je organisatie de komende twee jaar zou kunnen financieren. Aandeelhouders toespreken in onzekere economische tijden.

Als je eenmaal hebt vastgesteld dat er veel op het spel staat, moet je nog steeds bepalen hoeveel tijd je aan repeteren besteedt. Een paar vragen om mee te nemen in deze overweging:

Is dit de eerste keer dat je het materiaal presenteert?
Is de inhoud nieuw voor je?
Ben je zenuwachtig om het materiaal te presenteren?
Is het publiek nieuw voor je?
Is dit publiek sceptisch over jou of de inhoud?
Duurt de presentatie langer dan 20 minuten?
Hoe vaker je ‘ja’ antwoordt op die vragen, hoe meer tijd je in mijn optiek nodig hebt om te repeteren.

3 )Bereid je voor, maar repeteer niet te veel

Hopelijk is het nu duidelijker geworden, dat oefenen voordat je gaat presenteren slim is. Maar het zal je misschien verbazen dat te veel repeteren net zo gevaarlijk kan zijn als helemaal niet voorbereiden.

Vier signalen dat het tijd is om te stoppen met oefenen.

– Je onthoudt woorden, geen concepten. Veel sprekers maken zich zorgen over de juiste inhoud. Je hebt belangrijke dingen te zeggen en je wilt ervoor zorgen dat jouw publiek je beoogde boodschap ontvangt. Maar woord-voor-woord onthouden is meestal niet de beste manier om de inhoud in je op te nemen. Als je een woord verliest – wat de besten van ons overkomt – kan het moeilijk zijn om weer op het goede spoor te komen. Maar als je de concepten kent, is het oké als woorden een beetje anders beginnen te klinken dan hoe je ze hebt geschreven, omdat je het idee nog steeds communiceert. Als je de concepten kent, doen die specifieke woorden er niet zoveel toe. Niemand weet uiteindelijk wat je gaat zeggen, dus het missen van een woord maakt voor het publiek weinig uit.

– Je klinkt als een robot.
Het publiek kan zien wanneer je gebonden bent aan jouw script. En ze vinden het niet leuk. Ze willen je enthousiasme over de boodschap voelen. Dus pak je telefoon en neem video of audio op terwijl je oefent. Als je robotachtig begint te klinken, is het tijd om te stoppen.

– Je bent moe.
Ik zie genoeg klanten die echt moe zijn van het vele oefenen. Als ik de avond voor een grote presentatie een spreker coach en ik merk dat ze echt op zijn, stop ik gelijk met repeteren. Waarom? Omdat slapen net zo belangrijk is als oefenen. Slaap is wanneer je hersenen informatie omzetten in geheugen. Maar als je te moe bent, gaat dat echt niet gebeuren. Je zult je publiek niet tot actie kunnen motiveren als je lusteloos of ronduit uitgeput bent.

LEES OOK: Van event naar breinorgasme; 7 succesfactoren van TEDx events

Als je naar topsporters kijkt op de TV, dan lijkt het allemaal zo vlekkeloos en soepel te gaan. Maar ook in hun voorbereiding, zitten talloze uren waarin men heeft geoefend om tot deze presentatie te komen. Het is wat dat betreft niks anders dan presenteren. Zelfs de meest geweldige sprekers die ik in de afgelopen jaren heb mee gemaakt, hebben daar heel lang en hard voor geoefend. Succes met het oefenen van jouw volgende presentatie!