Leren communiceren zoals Amerikaanse presidenten? Mijn 5 tips

Boodschap

Één duidelijke boodschap hebben en die meerdere malen herhalen; iets wat Clinton en Obama altijd erg sterk deden, zoals Obama zich wel heeft laten ontvallen “geïnspireerd door Martin Luther King”. Niet alleen een duidelijke belofte maken en positie nemen, maar ook duidelijk aangeven dat je als leider kwetsbaar bent en daar hulp bij nodig hebt. De meeste toespraken eindigen dan ook met een duidelijke ‘call to action’ voor het publiek en hoe men hierin individueel en als collectief, kan acteren. Iets wat ik in Nederland nog vaak fout zie gaan bij leidinggevenden; meerdere boodschappen in één toespraak proberen te proppen of het publiek achterlaten met de vraag ‘wat moeten we nu met deze toespraak?’.

The greater the silence, the greater the leader

Amerikaanse presidenten staan bekend om het lage tempo waarin zij spreken en vooral; de vele goed getimede pauzes. Over de voordelen heb ik al vaak geschreven; het geeft het publiek de ruimte om zaken te consumeren, te overdenken en zorgt voor het psychologische effect bij de toehoorders, die hongerig wachten op wat er gaat komen.

Lees ook Van event naar breinorgasme; 7 succesfactoren van TEDx events

Obama werd zelfs ‘master of the pauze’ genoemd en heeft na zijn presidentschap toegegeven dat hij vaak pauzes gebruikte, voornamelijk voor zichzelf als reflectiemoment. Kijken naar het spreektempo en hoe hij zijn lichaam strategisch ging inzetten bij het vervolg. Door zijn lichamelijke fitheid, gebruikte Clinton dit ook altijd om goed zijn spreektempo te analyseren tussendoor. Bij Trump is het juist andersom; rustpauzes om op adem te komen. Al zal hij dat waarschijnlijk nooit toegeven.

Stealing the show

In memoires en interviews na het presidentschap, gaven een aantal Amerikaanse presidenten aan dat zij optredens meer als een show zagen, dan een college. Je ziet dit ook heel duidelijk terug in de toespraken. In coachsessies die ik mag geven aan executives in Nederland, hoor ik vaak het tegenovergestelde terug; het moet juist géén show worden. Nederlandse nuchterheid. Gebruik van de handen ziet men in de lage landen het nut wel van in, maar daar blijft het vaak bij. De impact van de speeches van Clinton en Trump, worden vooral toegewezen aan de sublieme symfonies van woorden, gebaren en mimiek. Niet alleen het strategisch inzetten van armen en handen, maar juist ook de bijpassende mimiek, zoals frustratie, passie en hoop. Obama stond er om bekend, dat hij dit vele uren lang heeft geoefend in de spiegel en voor zijn vrouw.

The secret sauce

Naast het algemene verhaal, zijn er een aantal ingrediënten, die je in bijna elke toespraak terug ziet komen. Anekdotes uit de geschiedenis, quotes van bekende mensen en de bijbel, humor en een persoonlijk verhaal. Het belangrijkste element, wat volgens veel collega spreekcoaches, zorgde voor een groot bereik en impact van het verhaal, is het visuele element. Het publiek mee nemen in de droom, door voorbeelden te geven of alvast een mogelijk resultaat voor te houden. Geen platte ‘hier zult u het mee moeten doen’ boodschap, maar mensen inspireren en meenemen op reis.

Populisme

Het wordt vaak gebruikt als ‘vies’ woord in de Nederlandse politiek, maar de vertaling is niets meer dan ‘taal van het volk’. Geen moeilijke woorden, maar duidelijke taal, die voor iedereen te begrijpen is. Bushisms is zelfs een begrip geworden waar boeken over geschreven zijn; zeer onduidelijke zinnen, verkeerd gebruikte woorden en uitdrukkingen en andere taalfouten, die het voor de toehoorders soms knap lastig maakten om überhaupt te begrijpen wat hij wilde vertellen. Hoewel Trump in mijn optiek, veel kolossale fouten maakt in zijn toespraken, doet hij dit wel als beste van de laatste presidenten. Dit laten recente onderzoeken rondom de verkiezingen ook zien, waarin ook tegenstanders van Trump aangeven zijn boodschap altijd wel kristalhelder te vinden. Hij versterkt dit ook vaak met catchy woorden en zinnen die rijmen en lekker klinken en daardoor beter worden onthouden.

“Making your mark on the world is hard. If it were easy, everybody would do it. But it’s not. It takes patience, it takes commitment, and it comes with plenty of failure along the way. The real test is not whether you avoid this failure, because you won’t. It’s whether you let it harden or shame you into inaction, or whether you learn from it; whether you choose to persevere.” – Barack Obama