3 speechlessen van Willem-Alexander (die jij kunt gebruiken)

Deze week is het Koningsdag! Al jaren analyseer ik de toespraken van Koning Willem-Alexander. Van Koningsdag tot Dodenherdenking en historische momenten zoals zijn excuses voor het slavernijverleden—elke speech biedt interessante inzichten. Soms weet hij te raken, soms laat de uitvoering te wensen over. Maar wat maakt een koninklijke toespraak écht sterk? En wat kunnen wij, als sprekers en professionals, leren van zijn stijl?

1. Maak je boodschap memorabel
Een toespraak wordt pas echt krachtig als mensen zich er iets van herinneren. Dat gebeurt niet door lange opsommingen of formele zinnen, maar door verhalen. Een sterk voorbeeld was de speech van de koning tijdens de Dodenherdenking, waarin hij het verhaal van Jules Schelvis vertelde. Door een persoonlijk verhaal te verweven met je boodschap, maak je deze tastbaar en emotioneel relevant. Wil je impact maken? Vertel een verhaal, geen feitenlijst.

2. Spreek met controle over je stem en lichaamstaal
De inhoud van een speech is belangrijk, maar hóe je het brengt bepaalt of mensen echt luisteren. Koning Willem-Alexander heeft een duidelijke stem en een rustige spreekstijl, maar zijn gebaren zijn soms geforceerd en repetitief. Een krachtige spreker gebruikt variatie in tempo en toon, en laat gebaren ondersteunend werken in plaats van storend. Zoek naar een natuurlijke houding waarin je je comfortabel voelt—en oefen hierop, zodat je niet overdreven of ongemakkelijk overkomt.

3. Wees kwetsbaar, maar blijf waardig
Een goede toespraak verbindt, en dat lukt alleen als je als spreker een stukje van jezelf laat zien. De koning deed dit op de Dam toen hij erkende dat zijn overgrootmoeder, Wilhelmina, niet genoeg steun bood aan de Joodse gemeenschap. Dat was historisch gezien een groot moment: een koninklijk excuus, uitgesproken met oprechte kwetsbaarheid. Maar hij deed dit zonder dramatiek of verlies van autoriteit. De les hier? Kwetsbaarheid maakt je geloofwaardig, maar houd het authentiek en passend bij je rol als spreker.